عصر ايران؛ سروش بامداد- حملۀ تركيه به شمال شرقي سوريه اين پرسش را در افكارعمومي ايجاد كرده كه اين يورش و عمليات از سر چيست و ناگهان چرا حمله كردند و چه هدفي را پي گيري مي‌ كنند؟

تركيه رسما اعلام كرده دو هدف را دنبال مي كند: اول: سركوب نيروهاي پ.ك.ك و دوم ايجاد يك منطقۀ حايل به عمق 30 كيلومتر و طول 400 كيلومتر.

هدف كوتاه مدت تركيه دفع مشكلات امنيتي و خنثي ساختن اقدامات پ.ك.ك است و هدف بلند مدت، ايجاد وضعيتي مشابه اسراييل و غزه است و چه بسا شهرك سازي را هم در نظر داشته باشد.

تركيه به دنبال تبديل منطقه كُردي در سوريه به عربي است منتها منطقه اي كه به دولت بشار اسد نيز وابستگي نداشته باشد و بدين ترتيب با يك تير چند نشان را هدف گرفته است:

اول اين كه جمعيت دو تا سه ميليون نفري آوارگان سوري را از تركيه به منطقه اي در خود سوريه اما تحت كنترل خود يا مخالفان بشار اسد هدايت مي كند و اسكان مي دهد.

هدف دوم اين است كه با حضور در خاك سوريه بخشي از رؤياي نوعثماني را احيا مي كند.

امپراتوري ها با كشورگشايي و تصرف خاك ديگران براي خود عظمت و شكوه مي آفريدند و حالا رجب طيب اردوغان به جاي اين كه همچنان منتظر مجوز ورود به اتحاديه اروپا باشد رؤياي عثماني را دنبال مي كند و بيم ناك واكنش ديگران نيز نيست و از ضعف حكومت سوريه هم در پي چند سال جنگ و خون ريزي داخلي بهره مي برد. اسد هم به جاي مقابله مستقيم اگر توان داشته باشد بازگشت نيروهاي ارتش آزاد به سوي خود و از سر ناچاري را نظاره مي كند.

خروج آمريكايي ها و به احتمال قوي هماهنگي با روس ها و البته مشاهدۀ بي عملي اروپا در قضيه برجام به اضافۀ ضعف دولت سوريه اين اعتماد به نفس را به آنكارا بخشيد تا با خاطري آسوده سراغ كردها برود. هر چند كه آمريكايي ها همه پايگاه هاي خود را تخليه نكرده و همچنان در شرق فرات حضور دارند.

يك هدف فرعي هم مي توان متصور بود و آن سرگرم كردن ارتش تركيه است تا هوس كودتا به سرشان نزند.

اردوغان همواره دچار اين كابوس بوده كه ارتش دست به اقدام نظامي بزند اما هر گاه اقدامات ناسيوناليستي انجام داده يا ارتش درگير سركوب و اجراي عمليات بوده از اين بابت آسوده خاطر بوده و فراموش نكنيم پيامدهاي آخرين كودتا كه نافرجام ماند هنوز از عرصه سياست در اين كشور رخت بر نبسته است.

تركيه البته نتوانسته دو همسايه خود – ايران و عراق – را در پروژه كُرد هراسي با خود همراه سازد چرا كه كردهاي سوريه حتي شناسنامه نداشتند و حكومت سوريه به عنوان جمهوري عربي آنها را به رسميت نمي شناخت و اين چه كار دارد به عراق با رييس جمهوري كُرد و اقليم كردستان يا ايران كه كشوري كثير الاقوام است و مبتني بر يك قوم نيست.

با اين همه اميد مي رود ايران چه در سطح رسمي و چه با مشاركت فعالان مدني اعم از تُرك و كرُد در مقام ميانجي وارد شود و توافقي حاصل شود تا شاهد يك فاجعه انساني در منطقه نباشيم.