ديپلماتهاي بينالمللي: شانس «توافق تاريخي» هستهاي افزايش يافته است
معاونان وزير امور خارجه از روز چهارشنبه در وين سرگرم مذاكره براي نگارش متن توافق جامع هستند، روز جمعه نيز در دو نوبت با معاون هماهنگكننده سياست خارجي اتحاديه اروپا مذاكره كردند.
منابع نزديك به هيات مذاكرهكننده ايران همچنين از ديدار محمدجواد ظريف با همتايان اروپايي خود در گروه 1+5 و فدريكا موگريني در لوكزامبورگ خبر دادند.
وزيران خارجه اتحاديه اروپا روز دوشنبه براي شركت در نشست شوراي امور خارجه اين اتحاديه در لوكزامبورگ به سر ميبرند.
قرار است سيدعباس عراقچي و مجيد تحت روانچي معاونان ظريف كه هماكنون براي مذاكرات در وين به سر ميبرند، روز دوشنبه به ظريف در لوكزامبورگ ملحق شوند. در عين حال تيم كارشناسي به مذاكرات در وين ادامه خواهد داد.
وزير خارجه كشورمان بعد از لوكزامبورك به تهران بازگشته و به احتمال قوي اواخر هفته جاري به هيات مذاكرهكننده كشورمان در وين ميپيوندد.
منابع رسانهاي غربي اعلام كردهاند كه وزيران خارجه 1+5 قبل از 30 ژوئن (9 تير) به وين ميروند. در عين حال اين احتمال وجود دارد كه وزيران خارجه ايران و آمريكا اواخر هفته جاري به وين بروند.
در همين حال ديپلماتهاي بينالمللي ابراز خوش بيني ميكنند كه ايران و شش كشور قدرتمند جهان بطور فزايندهاي به يك «توافق تاريخي» هستهاي نزديك شدهاند.
تارنماي دويچه وله ديروز در اين باره به نقل از منابع ديپلماتيك كه نام آنها افشا نشده است، نوشت: توافق نهايي ممكن است در مذاكرات هفته آينده در وين به دست بيايد.
اين رسانه آلماني در عين حال افزوده است: با نزديك شدن به پايان ضرب الاجل مذاكرات هستهاي ميان ايران و كشورهاي 1+5 نگرانيها در مورد شكست گفت وگوهاي دو ساله نيز بيشتر شده است.
خبرگزاري رويترز نيز در گزارشي به نقل از ديپلماتهاي حاضر در محل مذاكرات گزارش داد، احتمال دستيابي به يك توافق نهايي بيش از آن چيزي است كه منابع رسمي سياسي كشورهاي حاضر در اين گفتگوها اعلام ميكنند.
آنها ميگويند ميتوان محتاطانه خوش بين بود كه ايران و شش كشور قدرتمند جهان بر سر يك نظارت 10 ساله بر برنامه هستهاي اين كشور در ازاي لغو تحريمهاي بينالمللي به توافق برسند تا اين كشمكش ديپلماتيك 12 ساله ميان ايران و غرب پايان يابد.
يك مقام ارشد غربي به رويترز گفت: نميتوان احتمال شكست مذاكرات را رد كرد، اما به نظر ميرسد كه ما در حال دستيابي به چيزي هستيم. نه تا 30 ژوئن (9 تير)، اما شايد در روزهاي پيش رو.
يك ديپلمات ديگر غربي هم تصريح كرد: به باور من توافق صورت خواهد گرفت، زيرا هر دو بازيگر اصلي (ايران و آمريكا) به آن نياز دارند. ناظران سياسي با اشاره به تمايل دو طرف اصلي براي توافق تاكيد ميكنند كه اين معامله هستهاي براي «باراك اوباما» و «حسن روحاني» از جنبه سياسي اهميت زيادي دارد.
اظهارات اين هفته «جان كري» وزير خارجه آمريكا نرمش دولت اوباما در قبال جمهوري اسلامي ايران تعبير شده است. وزير امور خارجه آمريكا در يك موضع گيري جديد گفته است كه در مذاكره با ايران تمركز بر آينده است و شامل فعاليتهاي پيشين اين كشور نميشود.
وي تاكيد كرد كه هم آمريكا و هم ديگر كشورهاي 1+5 از فعاليتهاي نظامي و شبه نظامي پيشين ايران اطلاعات كافي و كامل دارند و دليلي نميبينند كه بر گذشته مانور دهند.
در حالي كه به نظر ميرسد گفتگوهاي فشرده و بيسابقه ميان مقامات ايران و آمريكا، دستيابي به توافق را ممكن كرده است، همچنان اسراييل و عربستان نگران اين هستند كه معامله هستهاي قدرت منطقهاي ايران را افزايش دهد.
در اين شرايط از فرانسه به عنوان يك عضو سركش حاضر در مذاكرات هستهاي ياد ميشود كه در حال حاضر نزديكترين ديدگاه را به اسراييل و عربستان سعودي دارد.
* خشم سناتور جمهوريخواه از تصميم دولت اوباما و دعوت به ترك مذاكره
در همين حال رئيس كميته روابط خارجي مجلس سناي آمريكا در ادامه اظهارنظرهاي داغ كه با محوريت فعاليتهاي انتخاباتي در دستور كار جمهوري خواهان قرار دارد، در بيانيهاي اعلام كرد كه درصورت حل نشدن ابعاد ادعايي غيرصلح آميز برنامه هستهاي ايران در گذشته (PMD)، آمريكا بايد ميز مذاكرات را ترك كند.
'باب كوركر' سناتور جمهوريخواه از ايالت 'تنسي' آمريكا اين مطلب را در واكنش به برخي گزارشها بيان كرد كه حاكي است دولت باراك اوباما آماده اعطاي امتيازات بيشتر به ايران در مذاكرات از جمله تخفيف تحريمها پيش از روشن شدن موضوع ابعاد نظامي احتمالي در گذشته است.
رئيس كميته روابط خارجي مجلس سناي آمريكا گفت: 'دولت سال گذشته به كميته ما اطمينان خاطر داده بود كه پيش از حصول توافق نهايي، پرسشها و نگرانيها در خصوص تلاشهاي گذشته نظامي سازي هستهاي ايران حل و فصل خواهد شد.' كوركر افزود: 'اظهارات اين هفته جان كري وزير امور خارجه و تلاشهاي بعدي براي لاپوشاني اين اظهارات، تنها به ترديدها درخصوص قاطعيت دولت در مورد خواسته روشن شدن جنبههاي نظامي گذشته برنامه هستهاي ايران، ميافزايد.'
اين سناتور جمهوريخواه در بيانيه خود تاكيد كرد: «دولت در اين صورت بايد ميز مذاكرات را ترك كند و به اين وعده خود عمل كند كه نرسيدن به توافق از حصول يك توافق بد، بهتر است. »
وي توافق خوب را مستلزم مشخص شدن كامل وضعيت گذشته برنامه هستهاي ايران و توانايي بازرسيها با شرط «هر زمان و هر جا» دانست.
* رژيم صهيونيستي درحال آماده سازي خود براي دوران پس از توافق نهايي
همچنين خبرگزاري رويترز در گزارش ديگري از سرزمينهاي اشغالي نوشت در حالي كه توافق بر سر برنامه هستهاي ايران نزديك ميشود، رژيم صهيونيستي شروع به بررسي اين موضوع كرده كه پس از توافق چه اتفاقي ميافتد و چگونه ميتواند بهترين موضع را براي بلندمدت اتخاذ كند.
بر اساس اين گزارش، مقامات رژيم صهيونيستي بطور علني همچنان تلاش براي تاثيرگذاري بر مراحل پاياني مذاكرات را رها نكردهاند، هر چند كه به گفته برخي مقامهاي غربي برخي شكافها ممكن است موجب تمديد مذاكرات پس از پايان ژوئن شود.
رويترز نوشته است: «يوال اشتاينيتز» وزير انرژي رژيم صهيونيستي كه مقام اصلي منصوب بنيامين نتانياهو نخستوزير اين رژيم درباره اين موضوع است، هر جا ميتواند براي سختتر شدن جنبههاي فني توافق فشار ميآورد.
وي اين هفته به رويترز گفت: ما بسيار نگرانيم؛ آنچه شاهد هستيم يك فروريزي يا نشانههاي فروريختن حتي بندهايي است كه ظاهرا روشن و قطعي شده بود.
وزير انرژي نگران رژيم صهيونيستي خاطرنشان كرد كه موضع آمريكا در خصوص بازرسيها بايد سختتر باشد.
رويترز مينويسد: 'اما در وراي سروصداها در خصوص مذاكره، مقامهاي اسرائيل (رژيم صهيونيستي) تا حد گستردهاي پذيرفتهاند كه توافق انجام خواهد شد و شروع به بررسي اين مساله كردهاند كه چگونه موضع گيري كنند تا در صورت لغو تحريمهاي ايران، به بهترين نحوي منافع خود را تضمين كنند.'
يك مقام ارشد رژيم صهيونيستي گفته است: 'هيچگاه منافع ما و منافع كشورهاي عربي تا اين اندازه همپوشاني نداشته است. نميگويم كه اين مساله به يك فرايند رسمي صلح تبديل خواهد شد بلكه يك تلاقي نيرومند منافع وجود دارد كه امكان يك گفت و گوي منطقهاي را فراهم كرده است.'
رويترز نوشته است: در حالي كه اختلافات درمورد فلسطينيها همانند هميشه است، هيچ يك از كشورهاي عرب منطقه، همكاري با اسرائيل (رژيم صهيونيستي) درباره ايران را مورد تاكيد قرار ندادهاند. عربستان سعودي كه اسرائيل را به رسميت نشناخته، همواره گفته است كه با اين رژيم همكاري نميكند.
رويترز نوشت: آمريكا نيز به نوبه خود در حال بحث درباره تقويت كمكهاي دفاعي به اسرائيل (رژيم صهيونيستي) است و در همان حال با اردن، عربستان و كشورهاي خليج فارس نيز درباره نيازهاي دفاعي آنها صحبت ميكند.
«دن شاپيرو» سفير آمريكا در رژيم صهيونيستي در گفت وگو با راديو ارتش اين رژيم گفت: ما براي انجام يك بحث بسيار مبسوط با اسرائيل درباره نيازهاي آن در صورت توافق با ايران، آمادهايم چنانكه پيش از اين، گفت و گوهايمان را با متحدانمان در خليج فارس آغاز كرده ايم.
به گزارش اين رسانه انگليسي، كارشناسان رژيم صهيونيستي ميگويند كه بجاي هماهنگي در خصوص توافق دفاع موشكي منطقهاي يا چيزي شبيه آن، بيشتر احتمال دارد كه كشورهاي عربي و رژيم صهيونيستي بطور بيسر و صدا اقدام به مبادله اطلاعات كنند؛ كاري كه به گفته مقامات صهيونيستي همين الان هم انجام ميدهند.
«حيم تومر» رئيس سابق عمليات خارجي «موساد» گفت: همكاري محرمانه غيرمستقيم درباره ايران با اين كشورها در حال انجام است و احتمال دارد كه اين همكاريها تعميق شود.
وي افزود: همواره همكاري در خصوص تبادل اطلاعات نسبت به همكاري سخت افزاري نظامي آسانتر است؛ هرگونه هماهنگي زير ميز (اعلام نشده) باقي خواهد ماند.
رويترز مينويسد: در حالي كه خاورميانه دستخوش ناآراميهايي مانند يك قرن پيش و زمان تعيين مرزهاي منطقه است، مقامهاي اسرائيلي (رژيم صهيونيستي) ميگويند كه در نهايت يك نظم جديد ممكن است ظاهر شود كه روابط نزديكتر منطقهاي را به يك ضرورت تبديل سازد.
* اعتراف مدير مسئول نشريه «نشنال اينترست» تحليلگر آمريكايي به برتري راهبردي تهران در برابر واشنگتن
مدير مسوول نشريه «نشنال اينترست» هم در مقالهاي به برتري راهبردي جمهوري اسلامي ايران مقابل آمريكا اعتراف كرد و گفت: «ايران با داشتن راهبردي عالي براي شكست دادن آمريكا در جنگ، حتي قبل از اشغال توسط آمريكا، قادر به تحميل هزينههاي كمرشكني به ارتش اين كشور است.»
مقاله «زاخاري چك» در آستانه نزديك شدن ايران و گروه 1+5 به ضرب الاجل باقيمانده تا پايان ژوئن (9 تير) و برخي اخبار رسانههاي غربي مبني بر افزايش دستيابي طرفين به توافق هستهاي منتشر شده است.
ايران و آمريكا دو طرف اصلي اين مذاكرات سخت و پيچيده هستند كه واشنگتن تا پيش از نشستن بر سر ميز مذاكرات و حتي تا مدتها پس از مذاكره، همچنان بر طبل گزينه نظامي با ادعاي واهي دستيابي ايران به سلاح هستهاي ميكوبيد. اما اكنون دولت اوباما كه بيش از همه نيازمند اين توافق بوده، در تلاش است تا برغم مخالفتها، كارشكنيها و خشم رژيم صهيونيستي و برخي كشورهاي منطقه، اين توافق حاصل شود. مقاله «زاخاري چك» در نشريه آمريكايي 'نشنال اينترست' به دلايل ناكارآمدي سياست جنگ طلبي آمريكا و برتريهاي جغرافيايي، استراتژيك و راهبردي جمهوري اسلامي ايران اشاره دارد.
وي در اين مقاله نوشت: 'باراك اوباما' پس از شروع به كار در مقام رياست جمهوري آمريكا در سال 2009، به طور مرتب با سخن گفتن از روي ميز بودن گزينه نظامي ميگفت آمريكا براي جلوگيري از دستيابي ايران به سلاح هستهاي اين كشور را هدف حملات هوايي قرار خواهد داد.
«چك» با اشاره به حمايت اكثريت گسترده سياستگذاران، قانونگذاران و نخبگان سياسي طيفهاي مختلف، افزود: با اين حال، اتفاق نظر كلي حكايت از آن داشت كه حملات هوايي به تاسيسات هستهاي ايران تاثيري محدود خواهد داشت و صرفا باعث وقفه چند ساله برنامه هستهاي ايران ميشود و با توجه به گشايش اقتصادي كه تهران پس از نابودي نظام تحريمها در واكنش به حمله نظامي، از آن بهرهمند خواهد شد، ايران قادر به بازسازي تاسيسات هستهاي خود خواهد بود.
به گفته «چك»، با اين وجود هيچ يك از ناظران و كارشناسان تقريبا هيچگاه گزينه نظامي را پيشنهاد نكردند و بدون ترديد، بخشي از اين امر، بازتاب خستگي آمريكا در پي جنگهاي عراق و افغانستان است.
مدير مسوول نشريه نشنال اينترست اذعان كرد: با اين حال، دليل مهمتري نيز در اين ميان وجود دارد و آن اين است كه هرچند نيروهاي مسلح ايران در مقابل آمريكا بسيار كوچك است اما، ارتش آمريكا قادر نخواهد بود همانند آنچه در عراق و افغانستان انجام داد، درمورد ايران اقدام كند.
وي تاكيد كرد: درواقع، تهران، حتي قبل از شروع جنگ، قادر خواهد بود هزينههاي كمرشكني به ارتش آمريكا تحميل كند.
*پوتين: اجراي توافقات هستهاي شش ماه زمان ميبرد
رئيسجمهور روسيه ابراز اميدواري كرد كه ايران و گروه 1+5 به زودي به يك توافق نهايي دست مييابند.
ولاديمير پوتين در مجمع بينالمللي اقتصاد سنتپترزبورگ با اشاره به مذاكرات هستهاي ايران و گروه 1+5، گفت: روسيه خواهان دستيابي به يك راهحل در خصوص مساله هستهاي ايران و يك راهحل سياسي براي سوريه است.
رئيس جمهور روسيه ادامه داد: ما خواهان پايان بنبست در خصوص برنامه هستهاي ايران هستيم و اميدواريم كه در تاريخ تعيين شده يعني پايان ژوئن به توافق برسيم. بنابراين در حال حاضر بهترين چيز اين است كه از تهران خواستههاي انجام نشدني نداشته باشيم.
پوتين در ادامه با اشاره به ديدارش با يوكيا آمانو، مديركل آژانس بينالمللي انرژي اتمي در حاشيه اين اجلاس، بيان كرد: از نظر من توافق در آينده نزديك انجام خواهد شد. اما در ديدار با مديركل آژانس به اين مساله اشاره شد كه روند اجراي اين توافقات بعد از امضاي توافق آغاز خواهد شد كه شش ماه زمان ميبرد.