آمريكا و هواپيماي تهران-ياسوج/ تسليت سقوط و مصوبه عدم فروش!
عصر ايران - وزارت خارجه آمريكا حادثه سقوط هواپيما در ايران و كشته شدن سرنشينان آن را تسليت گفته است. اين كه كشورها فارغ از ديدگاه ها و اختلافات سياسي شان در مواقعي كه "انسان ها" دچار مصيبت مي شوند، ابراز همدردي كنند، بسيار ستودني است و تسليت وزارت خارجه آمريكا نيز خارج از اين قاعده انساني نيست.
با اين حال، آنچه اين پيام تسليت را خنثي مي كند، رفتار عملي آمريكا در قبال صنعت هواپيمايي مسافري ايران است. اگر امروز ناوگان هوايي ايران يكي از فرسوده ترين و كهنسال ترين ها در دنياست و ايراني هايي كه به آنها پيام تسليت صادر مي شود مدام با اين هواپيماهاي كهنه پرواز مي كنند و هر از گاهي هم سقوط مي كنند، دليل اش اين است كه آمريكا در 4 دهه گذشته، فروش هواپيماي مسافري به ايران را ممنوع كرده است.
ايالات متحده، نه تنها بوئنيگ را كه ساخت آمريكاست، به ايران نمي فروشد بلكه از فروش ايرباس و ساير هواپيماهاي مسافربري غيرآمريكايي نيز به ايران جلوگيري مي كند. آمريكايي ها حتي از فروش هواپيماهاي دست دوم به ايران نيز ممانعت به عمل مي آورند و شركت هاي هواپيمايي ايران، در تمام اين سال ها به لطايف الحيل تحريم ها را دور زده و هواپيماهاي مستعمل خريده اند.
بعد از برجام نيز كه ايران قرارداد 80 فروند بوئينگ را با اين شركت منعقد كرد، نمايندگان كنگره آمريكا با تصويب طرحي، فروش اين هواپيماها را به ايران ممنوع كردند و برخي خبرها نيز حاكي از آن است كه ترامپ نيز در نهايت مانع اجراي اين قرارداد خواهد شد. همچنين بيم آن مي رود كه با خروج عملي آمريكا از برجام، فروش ايرباس ها و ATR ها نيز از سوي اروپا به ايران با مشكل مواجه شود.
از اين رو، صدور پيام تسليت به مناسبت سقوط هواپيما و در همان حال، ممانعت از فروش هواپيما به ايران، رفتاري متناقض است. دولت آمريكا نمي تواند از يك طرف، خود را حامي مردم ايران و حقوق آنها بداند و از حكومت ايران بخواهد حقوق بشر را در قبال شهروندانش رعايت كند ولي از طرف ديگر، از نوسازي ناوگان هواپيمايي مسافري ممانعت كند و در مرگ مسافران هواپيماهاي كهنه، شريك باشد.
ميزان صداقت آمريكا در صدور پيام تسليت سقوط هواپيما، با تصميم نهايي دولت ترامپ در خصوص برجام و قراردادهاي هواپيمايي ايران با شركت هاي سازنده هواپيما مشخص خواهد شد.