انتشار اطلاعات مربوط به رديف‌هاي بودجه نهادهائي كه تحت عناوين مختلف فرهنگي بودجه مي‌گيرند به ويژه آن بخش كه مربوط به روحانيت و حوزه علميه است، اين روزها سؤالات زيادي را در افكار عمومي به وجود آورده است.

به گزارش عصرايران، روزنامه جمهوري اسلامي در سرمقاله خود نوشت: اينها سؤال‌هاي جديدي نيستند، از سال‌ها قبل همواره مي‌پرسيدند و مي‌پرسيديم كه چرا روحانيت را با وصل كردن به بودجه دولتي وابسته مي‌كنيد؟ ولي پاسخي نمي‌شنيديم و يا پاسخ‌ها قانع‌كننده نبودند. حالا كه ماجرا از طريق رسانه‌ها به افكار عمومي كشيده شده، بايد فكري اساسي براي اين موضوع كرد و نمي‌توان بي‌تفاوت از كنار آن گذشت.

در حوزه علميه قم،مراجع تقليدي بودند كه معتقد به استقلال روحانيت بودند و گرفتن بودجه از دولت را بشدت نهي مي‌كردند. هم‌اكنون نيز بعضي از مراجع عظام تقليد بر اين نكته تأكيد مي‌كنند كه حوزه علميه و روحانيت نبايد از بودجه‌هاي دولتي استفاده كنند. مبناي اين بزرگان همواره اين بود و اكنون نيز همين است كه روحانيت از آغاز موجوديت خود متكي به وجوه شرعيه‌اي بود كه مردم مي‌دادند و همين ارتباط اعتقادي مردم با روحانيت بود كه موجب شد اين نهاد، مستقل، كارآمد و سالم بماند و در مقاطع حساس بتواند در برابر انحرافات حكومتي بايستد و به رسالت ديني و مردمي خود به درستي عمل كند.

اين مبنا امروز هم بايد محور و اساس و معيار تأمين هزينه‌هاي حوزه‌هاي علميه و روحانيت باشد تا بتواند مستقل و قدرتمند باقي بماند. دريافت بودجه از دولت، حتي دولت اسلامي، خواهي نخواهي روحانيت را وابسته مي‌كند و روحانيت فاقد استقلال نمي‌تواند به رسالت واقعي خود عمل نمايد. اختلافات كنوني و روياروئي‌هائي كه بخشي از قشر روحاني را تا پائين‌تر از سطح احزاب سياسي تنزل داده، محصول همين وابستگي است.

در گذشته افرادي از روحانيون وجود داشتند كه ارتزاقشان از منابع ديگري غير از وجوه شرعيه بود، مثلاً معلم يا استاد دانشگاه بودند و يا كشاورزي مي‌كردند و در عين حال با لباس روحانيت براي تبليغ دين در جامعه حضور داشتند. اكنون نيز روحانيوني هستند كه از طريق تدريس، قضاوت و كارهاي ديگري ارتزاق مي‌كنند و لباس روحانيت براي آنها وسيله‌اي براي تبليغ دين است. اين روش، نه تنها ايرادي ندارد بلكه بسيار ممدوح است و بايد گسترش يابد.

روحانيوني كه چشمشان به دست اين و آن نباشد و با كار و تلاش خودشان ارتزاق كنند، راحت‌تر و آزادتر مي‌توانند حقايق را بگويند و امر به معروف و نهي از منكر كنند. بسياري از مراجع نيز حتي قبول كردن وجوه شرعيه از مردم را به نداشتن كوچك‌ترين توقعي از پرداخت كنندگان پول منوط مي‌كردند و افرادي كه با پرداخت پول درصدد سوءاستفاده از موقعيت و جايگاه و نفوذ مرجعيت بودند را طرد مي‌كردند. امام خميني چنين روشي داشتند و موارد زيادي در سيره عملي ايشان ديده شد كه به افراد سوءاستفاده گر كوچك‌ترين مجالي ندادند و آنها را قاطعانه طرد كردند. قدرت فوق‌العاده امام خميني براي مبارزه با رژيم پهلوي و جاذبه بي‌نظير ايشان در افكار عمومي كه توانستند مردم را يكپارچه به صحنه انقلاب وارد كنند و ريشه‌هاي استعمار و استبداد را بسوزانند و نظام جمهوري اسلامي را تأسيس كنند، نتيجه همين استقلال، مناعت طبع و حفاظت از جايگاه روحانيت و مرجعيت بود.

اگر مي‌خواهيم انقلاب اسلامي استمرار داشته باشد و نظام جمهوري اسلامي پايدار بماند، بايد روحانيت را با همان ويژگي‌ها حفظ كنيم. روحانيت بايد مستقل باشد و براي حفظ استقلال خود نبايد به بودجه دولتي وابسته باشد. ترديدي وجود ندارد كه اگر حوزه‌هاي علميه براي تأمين بودجه خود مثل گذشته با مردم سروكار داشته باشند، مردم اين كار را خواهند كرد، البته روحانيت و حوزه‌ها بايد در هزينه‌هاي خود صرفه جوئي كنند و سيره سلف صالح را كه قناعت و زهد بود پيشه نمايند. مردم اگر امروز، كمتر در اين زمينه اهتمام مي‌كنند به اين دليل است كه مي‌بينند روحانيت به بودجه دولتي وابسته شده و اگر اين وابستگي قطع شود، قطعاً مردم با رغبت نيازهاي واقعي حوزه‌هاي علميه را تأمين خواهند كرد. روحانيت اكنون در معرض تاريخي‌ترين امتحان است، نگذاريد رفوزه شود.

در قم و تهران و بعضي شهرهاي ديگر مراكزي به بهانه كارهاي فرهنگي بودجه‌هائي از دولت مي‌گيرند كه به هيچ وجه استحقاق آن را ندارند. اين مراكز اگر نباشند و هيچ كاري انجام ندهند، هيچ اتفاقي نخواهد افتاد. حتي مي‌توانيم قاطعانه بگوئيم وجود بعضي از اين مراكز، مشكلاتي ايجاد مي‌كند و نبود آنها بهتر است. اين بودجه‌هاي كلان ده‌ها و صدها ميليارد توماني به جاي اين مراكز اگر صرف فقرائي شود كه شب‌ها با شكم گرسنه مي‌خوابند، فرهنگ اين كشور اصلاح خواهد شد. دولتمردان و نمايندگان مجلس كه اين بودجه‌ها را به اين مراكز مي‌دهند آيا مي‌دانند كه در همين كشور و حتي در همين شهرهاي تهران و قم فقرائي وجود دارند كه از سطل‌هاي زباله تغذيه مي‌كنند؟ آيا مي‌دانند كه خانواده‌هائي در اثر فقر، در معرض فحشا قرار دارند و از اين رهگذر حتي كارهاي فرهنگي ده‌ها ساله اين مراكز به هدر مي‌رود؟

علاوه بر اينها، دولتمردان و نمايندگان مجلس قبل از آنكه مشكل اشتغال را حل كنند چگونه خود را قانع مي‌كنند بودجه كشور را صرف كارهائي كنند كه نسبت به رفع بي‌كاري بيش از يك ميليون جوان آماده كار اولويت ندارد؟ قطعاً با اين بودجه‌ها مي‌توان بخش عمده‌اي از مشكل بي‌كاري را حل كرد، مشكلي كه منشأ اصلي ناهنجاري‌هاي فرهنگي است. واقعاً چرا ما پولي را كه بايد صرف ايجاد اشتغال كنيم تا بطور طبيعي مشكلات فرهنگي ايجاد نشود، صرف كاري مي‌كنيم كه زائيده بي‌كاري است؟ بودجه امسال از دست دولت خارج شده ولي نمايندگان مجلس مي‌توانند بودجه مراكز فرهنگي اين چنيني را از لايحه بودجه حذف كنند و هزينه آن را صرف ايجاد اشتغال و رفع بي‌كاري نمايند.

درخصوص مؤسسه نشر آثار امام خميني و مراكز وابسته به آن و حرم امام كه اين روزها به بحث داغ رسانه‌ها تبديل شده، هر چند روزنامه جمهوري اسلامي چند سال قبل هشدار داد و البته مورد غضب هم واقع شد، ولي راه حل را رجوع اين مؤسسه به مردم و قطع وابستگي به بودجه دولت مي‌دانيم. محبوبيت امام خميني در داخل و خارج از كشور بقدري زياد است كه اگر مردم بدانند براي نشر آثار امام و آباداني حرم ايشان به پول نياز است، بسيار بيش از مقدار نياز را با افتخار پرداخت خواهند كرد البته متصديان نيز بايد در تمام زمينه‌ها به ويژه حرم، شرايط ساده زيستي امام را رعايت كنند و از ريخت و پاش‌ها بپرهيزند.